Szanowni Państwo,

Na okładkowej ilustracji widzimy akwarelę wykonaną przez Thomasa Rowlandsona (1757–1827) lub jego naśladowców. Artysta ten był bardzo znanym karykaturzystą brytyjskim. Tworzył on najczęściej karykatury polityczne oraz związane z życiem codziennym — nierzadko przedstawiały one lekarzy, cierpiących pacjentów lub aptekarzy. I właśnie z ostatnim wariantem mamy do czynienia na okładkowej pracy. Widzimy na niej śmierć w postaci szkieletu, która pełni rolę pomocnika aptekarza. W moździerzu rozciera ona leki dla ledwo żywej pacjentki widocznej po lewej stronie, za aptekarzem. Czy wkrótce i ona stanie się surowcem farmaceutycznym?

Różnica między żywnością, lekiem a trucizną jest często zależna tylko od dawki. Jak twierdził Paracelsus: Omnia sunt venena, nihil est sine veneno. Sola dosis facit venenum [Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni truciznę]. W związku z powyższym, od początków istnienia farmacji wykorzystywano (i wykorzystuje się nadal) w sztuce medycznej szereg ksenobiotyków o potencjale toksycznym. Dzisiaj profil bezpieczeństwa większości leków jest znany. W przeszłości wiedza o tym była marginalna, więc zadawano sobie pytanie, czy pacjent ulega wyleczeniu dzięki terapii, czy mimo terapii?

Czym jest elemi? Jak druidzi świętowali jesień? Jacy znani brytyjscy medycy studiowali w Padwie?

Oto siedemnasty numer czasopisma Pharmacopola — periodyku poświęconego farmacji, medycynie i ziołolecznictwu z perspektywy nauk humanistycznych i społecznych. Zapraszam do lektury i współpracy.

Spis treści:

1. Oregano hiszpańskie — Thymbra capitata, mgr farm. Aleksander K. Smakosz
2. Minimonografia elemi, mgr Marta K. Grochowalska, mgr farm. Aleksander K. Smakosz
3. Jesień w kontekście znaczenia dla pogan (Druidzi, Celtowie i inni), Franciszek Kędzierski
4. John Caius, William Harvey i Richard Mead — angielscy lekarze w padewskim Ateneum, mgr Agnieszka Banaś
5. Porównanie metody nefelometrycznej i immunoturbidymetrycznej na przykładzie oznaczeń stężenia białka CRP u pacjentów hospitalizowanych, mgr Marzena Olejarz, dr n. med. Renata Klekotka, mgr Anna Olejarz
6. Król, W. (2023). Gang z Bethnal Green i nikczemne mordy w imię nauki [RECENZJA], mgr farm. Aleksander K. Smakosz