Odpowiedzialność karna za narażenie na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 — analiza legalna

Home / Odpowiedzialność karna za narażenie na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 — analiza legalna

Aleksandra Maciocha1

  1. Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
    Katedra Prawa Karnego Materialnego

Tytuł rozdziału: Odpowiedzialność karna za narażenie na zakażenie wirusem SARS-CoV-2 — analiza legalna

Monografia: Epidemie: od historycznych postaci leku po COVID-19 (A. Smakosz, M. Dąsal (red.))

Seria wydawnicza: Acta Uroborosa

Tom: I

Strony: 171–185

Rok wydania: 2021

ISBN 978-83-957703-3-3 (oprawa miękka)
ISBN 978-83-957703-4-0 (wersja elektroniczna)
ISSN 2720-2593

Plik do pobrania:

XV_A_Maciocha_odpowiedzialnosc_karna_SARS-CoV_2Pobierz

Abstrakt

Wybuch pandemii koronawirusa zmienił postrzeganie prawa w wielu jego dziedzinach. Na szczególną uwagę zasługuje prawo karne, które w związku z infekcją wywołaną przez wirusa SARS-CoV-2, musiało dostosować się do nowego wymiaru przestępczości. Powszechnie wiadomo, że COVID-19 jest chorobą wysoce zagrażającą zdrowiu, a nawet życiu ludzi oraz charakteryzuje się łatwą drogą przenoszenia. Pojawia się zatem pytanie jak traktować osoby, które narażają innych na zakażenie wirusem SARS-CoV-2? Niniejszy artykuł poświęcony został wykładni art. 161 k.k. w kontekście zarażenia koronawirusem. Podjęto w nim próbę rozstrzygnięcia jaki jest zakres penalizacji czynu zabronionego stypizowanego w art. 161 § 2 k.k. oraz czy norma ta znajduje odzwierciedlenie wobec osoby zarażonej koronawirusem. Skupiono się również na wykładni znamion cytowanego przepisu oraz kompleksowej ocenie strony podmiotowej i przedmiotowej sprawcy takiego przestępstwa.

Słowa kluczowe: COVID-19, przestępstwo narażenia na zakażenie, kodeks karny, strona podmiotowa czynu zabronionego, znamiona czynu zabronionego

Abstract

Title: Criminal liability for exposure to SARS-CoV-2 virus — legal analysis

The outbreak of the coronavirus pandemic has changed the perception of the law in many of its areas. Of particular note is criminal law, which, due to infection caused by sars-cov-2 virus, had to adapt to the new dimension of crime. Covid-19 is a highly life-threatening disease and is easily transmitted. The question therefore arises how to treat people who expose others to SARS-CoV-2 infection? This article deals with the interpretation of Article 161 K.K. in the context of coronavirus infection. It attempts to determine the extent of the criminalisation of a criminal offence under Article 161(2) of the K.K. and whether that rule is reflected in the case of a person infected with coronavirus. The focus was also on the interpretation of the elements of that provision and on the comprehensive assessment of the subjective side of the perpetrator of such a crime.

Keywords: Covid-19, offence of exposure to infection, criminal code, subjective side of the offence, elements of a criminal offence

Bibliografia

Literatura

  1. Andrejew I. (1983). Polskie prawo karne w zarysie. Warszawa.
  2. Banasik K. (2013). Typ uprzywilejowany czynu zabronionego. Prokuratura i Prawo: 9.
  3. Brzeziński T. (1988). Historia medycyny. Warszawa.
  4. Buchała K. (1960). Przestępne zaniechanie udzielenia pomocy w niebezpieczeństwie grożącym życiu człowieka. Prokuratura i Prawo: 12.
  5. Czarna Śmierć — średniowieczna pandemia (brak daty). http://sredniowiecze.zdrowo.info.pl/pandemia.html [06.08.2021].
  6. Fedorowski G. (1967). Poczet wielkich medyków. Warszawa.
  7. Kędziora R. (2009). Odpowiedzialność karna lekarza w związku z wykonywaniem czynności medycznych. Warszawa.
  8. Kliś M. (1999). Źródła obowiązku gwaranta w polskim prawie karnym. Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych: 2.
  9. Kodeks Karny Rzeszy Niemieckiej (1920). Poznań: Spółka Pedagogiczna.
  10. Konarska-Wrzosek V. (2000). Komentarz do art. 156 k.k. W: A. Lach, J. Lachowski, T. Oczkowski, I. Zgoliński, A. Ziółkowska, V. Konarska-Wrzosek, Kodeks karny. Komentarz. Wyd. III. Warszawa: Wolters Kluwer.
  11. Kubiak R. (2020). Odpowiedzialność karna za narażenie na zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Palestra: 6.
  12. Kubicki L. (1975). Przestępstwo popełnione przez zaniechanie. Zagadnienia podstawowe. Warszawa.
  13. Palka P., Karge H. (2018). Przestępstwo narażenia na zakażenie chorobą zakaźną (art. 161 § 2 k.k.) — przegląd problemów. Studia Prawnoustrojowe: 39.
  14. Paszkowska M. (LEX/el.). Szczepienia osób narażonych na biologiczne czynniki chorobotwórcze. ABC.
  15. Pohl Ł. (2017). Struktury normatywne zmodyfikowanych typów przestępstw. W: J. Giezek, J. Brzezińska (red.), Zmodyfikowane typy przestępstw w teorii i praktyce sądowej. Warszawa: Wolters Kluwer.
  16. Rodzynkiewicz M. (1994). Pojęcie zaniechania a odpowiedzialność za przestępstwo popełnione przez zaniechanie w projekcie kodeksu karnego. Przegląd Prawa Konstytucyjnego: 11.
  17. Rudolf I.E. (2019). Od dżumy do Eboli. Sposób przedstawienia wybranych chorób zaraźliwych w przykładowych tekstach literatury popularnej. Wrocław: Wyd. Pracowni Literatury i Kultury Popularnej oraz Nowych Mediów.
  18. Serwis Rzeczpospolitej Polskiej (2021a). Ochrona przed koronawirusem. https://www.gov.pl/web/koronawirus/porady [06.08.2021].
  19. Serwis Rzeczpospolitej Polskiej (2021b). Raport zakażeń koronawirusem (SARS-CoV-2). https://www.gov.pl/web/koronawirus/wykaz-zarazen-koronawirusem-sars-cov-2 [06.08.2021].
  20. Serwis Rzeczpospolitej Polskiej (2021c). Raport zakażeń koronawirusem (SARS-CoV-2). Statystyki — Polska https://www.gov.pl/web/koronawirus/wykaz-zarazen-koronawirusem-sars-cov-2 [06.08.2021].
  21. Tyszkiewicz L. (2006). Komentarz do art. 161 k.k. W: M. Filar (red.), Kodeks karny. Komentarz. Wyd. V. Warszawa: Wolters Kluwer.
  22. Vigarello G. (2011). Historia zdrowia i choroby. Praktyki sanitarne od średniowiecza do współczesności. Przeł. M. Szymańska. Warszawa.
  23. WHO (2021). https://www.who.int/ [06.08.2021].
  24. Wróbel W., Zoll A. (2013). Polskie prawo karne. Część ogólna. Kraków: Wyd. ZNAK.
  25. Zoll A., Buchała K. (1997). Polskie prawo karne. Warszawa.
  26. Zoll A. (2017). Komentarz do art. 161 k.k. W: W. Wróbel (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a. Warszawa: Wyd. Wolters Kluwer.

Akty prawne

  1. Dekret Naczelnik Państwa z dnia 7 lutego 1919 r. w sprawie Zwalczanie chorób zakaźnych oraz innych chorób, występujących nagminnie (Pol. z 1919 r. Nr 14, poz. 184).
  2. Dekret Naczelnik Państwa z dnia 8 lutego 1919 r. w sprawie Państwowa zasadnicza ustawa sanitarna (Pol. z 1919 r. Nr 15, poz. 207).
  3. Kodeks karny Rzeszy Niemieckiej z dnia 15 maja 1871 r. z późniejszymi zmianami i uzupełnieniami po rok 1918 wraz z ustawą wprowadczą do kodeksu karnego dla Związku Północno-Niemieckiego (Rzeszy Niemieckiej) z dnia 31 maja 1870 r. przekł. urzędowy Departamentu Sprawiedliwości Ministerstwa B. Dzielnicy Pruskiej, tekst: https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/show-content/publication/edition/71376?id=71376.
  4. Rozporządzenie Minister Zdrowia Publicznego z dnia 24 września 1919 r. w sprawie Zwalczanie chorób zakaźnych (M. P. z 1919 r. poz. 224).
  5. Rozporządzenie Minister Zdrowia Publicznego z dnia 5 lutego 1920 r. w sprawie Nadzwyczajne zarządzenia celem zwalczania chorób zakaźnych (Dz. U. Nr 13, poz. 71); (Dz. U. Nr 23, poz. 140).
  6. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 60, poz. 571 z późn. zm.).
  7. Umowa międzynarodowa Wielostronna z dnia 21 czerwca 1926 r. w sprawie Międzynarodowa konwencja sanitarna. Paryż.1926.06.21 (Dz. U. z 1933 r. Nr 17, poz. 115 z późn. zm.).
  8. Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks karny (Dz. U. Nr 13, poz. 94 z późn. zm.).
  9. Ustawa z dnia 19 lipca 1919 r. Przymusowe szczepienie ochronne przeciwko ospie (t.j. Dz. U. z 1934 r. Nr 13, poz. 113).
  10. 1Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568 z późn. zm.).
  11. 1Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1845 z późn. zm.) – u.z.z.z.
  12. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1444 z późn. zm.).

Orzecznictwo

  1. Wyrok SN z 19.07.2018 r., IV KK 371/17, OSNKW 2018, nr 10, poz. 68.
  2. Wyrok SO w Sieradzu z 16.12.2013 r., II K 35/12, LEX nr 1716843.

Licencja

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-SA 4.0)

Strona główna repozytorium: www.pharmacopola.pl/repozytorium