Miażdżyca — epidemia współczesności
Michał Lubczyński1, Izabela Cendal2
- Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Wydział Lekarski
- Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Katedra i Klinika Neonatologii
ORCID 0000-0002-4868-2712
Tytuł rozdziału: Miażdżyca — epidemia współczesności
Monografia: Epidemie: od historycznych postaci leku po COVID-19 (A. Smakosz, M. Dąsal (red.))
Seria wydawnicza: Acta Uroborosa
Tom: I
Strony: 135–144
Rok wydania: 2021
ISBN 978-83-957703-3-3 (oprawa miękka)
ISBN 978-83-957703-4-0 (wersja elektroniczna)
ISSN 2720-2593
Plik do pobrania:
Abstrakt
Miażdżyca towarzyszy ludzkości od tysięcy lat, z tego powodu jest przedmiotem licznych badań, które dowiodły, że najważniejszymi aspektami w rozwoju miażdżycy są czynniki zapalne, genetyczne oraz procesy oksydacyjne. Najnowsze doniesienia na temat patogenezy wyjaśniają proces miażdżycowy jako wynik niezrównoważonego metabolizmu lipidów w połączeniu z nieprawidłową odpowiedzią immunologiczną prowadzącą do przewlekłego stanu zapalnego w ścianie naczyń krwionośnych. Zrozumienie patofizjologii miażdżycy zarówno na poziomie metabolicznym, jak i molekularnym może przyczynić się do opracowania skutecznego leczenia przyczynowego. Mimo to miażdżyca i wynikające z niej incydenty sercowo-naczyniowe pozostają poważnym problemem.
Potwierdzono związek między obecnością pozakomórkowej poli(ADP-rybozy) (PAR) w obrębie blaszek miażdżycowych a biomineralizacją obszarów zwapniałych w procesie powstawania blaszki. PAR jest wytwarzany, a następnie transportowany do macierzy zewnątrzkomórkowej w odpowiedzi na stres oksydacyjny i uszkodzenie DNA. Naukowcy wykazują, że minocyklina jest najskuteczniejszym inhibitorem PARP prowadzącym do zmniejszenia zwapnienia komórek mięśni gładkich naczyń.
Najnowsze opracowania tematu koncentrują się na poszerzeniu wiedzy na temat patogenezy miażdżycy. Według najnowszych badań na myszach, wyniki pokazują, że myszy leczone prawastatyną i minocykliną miały zmniejszoną przepuszczalność śródbłonka, obciążenie płytką miażdżycową, zmniejszoną liczbę monocytów, zwiększoną zawartość kolagenu w miażdżycy i obniżone stężenie hsCRP.
Odkrycia te sugerują nową patogenezę miażdżycy, która uwzględnia rolę białek PAR. Z tego powodu należy prowadzić dalsze badania nad ich udziałem w tworzeniu blaszek miażdżycowych oraz nad wykorzystaniem minocykliny w ich redukcji u ludzi. Może to przynieść w przyszłości zupełnie nowe leczenie miażdżycy, nie tylko objawowe, lecz przede wszystkim przyczynowe.
Słowa kluczowe: miażdżyca, białka PAR, minocyklin, acholesterol
Abstract
Title: Atherosclerosis—the modern epidemic
Atherosclerosis has accompanied mankind since 5300 B.C., therefore, it is the subject of numerous studies that have proven that inflammatory, oxidation and genetic factors are the most important aspects in the development of atherosclerosis. The latest reports on pathogenesis explain the atherosclerotic process as a result of unbalanced lipid metabolism combined with an abnormal immune response leading to chronic inflammation in the blood vessels wall. Understanding the pathophysiology of atherosclerosis both at the metabolic and molecular levels can contribute to the development of an effective causal treatment. Despite this, atherosclerosis and the resulting cardiovascular incidents remain a serious problem, however new research provides new breakthroughs.
The blood vessels are anatomically calcified at two locations – the tunica intima during atherosclerosis and the tunica media – aging, diabetes, and chronic kidney disease – mineral deposits are typically dystrophic and a number of substrates may be calcified. These include collagen fibrils, although structured minerals similar to those in bone are rarely observed. Connection between presence of extracellular Poly(ADP-Ribose) (PAR) within atherosclerotic plaques and biomineralization of calcified areas was confirmed. PAR is produced and later transported to an extracellular matrix in response to oxidative stress and DNA damage. The researchers show that minocycline is the most effective inhibitor of PARP leading to decreased calcification of vascular smooth muscle cells.
The most recent studies of the subject focus on expanding knowledge of pathogenesis of atherosclerosis. According to newest research on mice, results show that animals which were treated with pravastatin and minocycline had reduced endothelial permeability, plaque burden, decreased number of monocytes, increased content of collagen in atheroma, and lowered hsCRP concentration.
These findings suggest a new pathogenesis of atherosclerosis that takes into account the role of PAR proteins. Further research on their participation in the formation of atherosclerotic plaques and the use of minocycline in their reduction in humans should be conducted. This may bring completely novel drugs to treat atherosclerosis in the future, not only symptomatic but primarily causal.
Keywords: atherosclerosis, PAR protein, minocycline, cholesterol
Bibliografia
- Alfarisi, HAH., Mohamed, ZBH., Ibrahim, M. (2020). Basic pathogenic mechanisms of atherosclerosis. Egyptian Journal of Basic and Applied Sciences 7(1), 116–125. https://doi.org/10.1080/2314808X.2020.1769913
- Beręsewicz, A., Skierczyńska, A. (2006). Miażdżyca — choroba całego życia i całej populacji krajów cywilizacji zachodniej. Choroby Serca i Naczyń 3(1), 1–6
- Budaj, A., Undas, A. (2010). Choroba niedokrwienna serca. [w:] A. Szczeklik, M. Tendera, Kardiologia tom I, (329–330). Medycyna Praktyczna.
- Burns, DK., Kumar, V. (2005). Serce. Robbins Patologia. Elsevier Urban & Partner. 417–453.
- Cybulska B, Kłosiewicz-Latoszek L, (2019). Bezpieczeństwo stosowania statyn. Omówienie stanowisk ekspertów europejskich i amerykańskich. Med. Prakt. 5, 8-22
- Dobrzyńska M. (2016). Historia badań nad miażdżycą oraz rolą diety w patogenezie zmian miażdżycowych. Acta Medicorum Polonorum 6(1), 35–40.
- Eurostat (2020). Cardiovascular diseases statistics. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Cardiovascular_diseases_statistics#Self-reporting_of_hypertensive_diseases [03.07.2021]
- Guzik, T., Undas, A., Szczeklik, A. (2019). Miażdżyca. [W:] P. Gajewski (red.), Interna Szczeklika (148–153). Medycyna Praktyczna.
- Hoving, LR., Katiraei, S., Heijink, M., et al. (2018). Dietary Mannan Oligosaccharides Modulate Gut Microbiota, Increase Fecal Bile Acid Excretion, and Decrease Plasma Cholesterol and Atherosclerosis Development Mol. Nutr. Food Res. 62, 1700932. https://doi.org/10.1002/mnfr.201700942
- Kopeć, M., Głąbowski, D., Mazurek-Mochol, M. et al. (2016). Jak jeść zdrowo? Przegląd pokarmów obniżających ryzyko rozwoju miażdżycy. Bromat. Chem. Toksykol. XLIX (4), 795–800.
- Luo, F., Guo, Y., Gy, R. et al. (2017). Combined use of metformin and atorvastatin attenuates atherosclerosis in rabbits fed a high-cholesterol diet. Sci Rep,
- 7(2169). https://doi.org/10.1038/s41598-017-02080-w
- Minelli, S., Minelli, P., Montinari, MR. (2020). Reflections on Atherosclerosis: Lesson from the Past and Future Research Directions. J Multidiscip Healthc.13, 621-633. https://doi.org/10.2147/JMDH.S254016
- Mitchell, R. (2019). Serce. [W:] V. Kumar, A. Abbas, J. Aster, W. Olszewski (red.), Patologia (483–496). EDRA.
- Müller, KH., Hayward, R., Rajan, R., et al. (2019). Poly(ADP-Ribose) Links the DNA Damage Response and Biomineralization. Cell Reports 27(11), 3124–3138. https://doi.org/10.1016/j.celrep.2019.05.038
- Pahwa, R., Jialal, I. (2020). Atherosclerosis, StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing.
- Plaza, BL., Phinikaridou, A., Andia, ME., et al. (2020). Sustained Focal Vascular Inflammation Accelerates Atherosclerosis in Remote Arteries. Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology 40(9), 2159–2170. https://doi.org/10.1161/ATVBAHA.120.314387
- Stołyhwo-Szpajer, M., Piękosz, K., Bellwon, J., et al. (2001). Wielonienasycone kwasy tłuszczowe i ich wpływ na czynniki ryzyka miażdżycy ze szczególnym uwzględnieniem ciśnienia tętniczego. Nadciśnienie tętnicze 5(3), 211-222.
- Undas A, Szczeklik A. (2010). Miażdżyca. [W:] A. Szczeklik i M. Tendera (red.) Kardiologia. Tom I (321–328). Medycyna Praktyczna.
- World Health Organization. (2020). The top 10 causes of death. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/the-top-10-causes-of-death [03.07.2021]
Licencja
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-SA 4.0)
Strona główna repozytorium: www.pharmacopola.pl/repozytorium