Bakterie wielolekooporne — nadal istotne zagrożenie?

Home / Bakterie wielolekooporne — nadal istotne zagrożenie?

Wioletta Nieścior1, Kamila Sobczak1

  1. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
    Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy

Tytuł rozdziału: Bakterie wielolekooporne — nadal istotne zagrożenie?

Monografia: Epidemie: od historycznych postaci leku po COVID-19 (A. Smakosz, M. Dąsal (red.)

Seria wydawnicza: Acta Uroborosa

Tom: I

Strony: 187–199

Rok wydania: 2021

ISBN 978-83-957703-3-3 (oprawa miękka)
ISBN 978-83-957703-4-0 (wersja elektroniczna)
ISSN 2720-2593

Plik do pobrania:

XII_Niescior_Sobczak_bakterie_wielolekoopornePobierz

Abstrakt

Bakterie wielolekooporne to szczepy bakterii, które są oporne na kilka antybiotyków. Stanowią one poważny problem epidemiologiczny na świecie, a także w Polsce. Zakażenia wielolekooporne, zwłaszcza z udziałem gram ujemnych pałeczek jelitowych, w tym Klebsiella pneumoniae New Delhi, Pseudomonas aureginosa i Mycobacterium tuberculosis, wiążą się ze znacznie gorszym przebiegiem klinicznym i trudniejszym sukcesem terapeutycznym w porównaniu z zakażeniami bakteryjnymi o większej wrażliwości na antybiotyki. W odpowiedzi na narastający problem antybiotykooporności środowiska naukowe podjęły pewne działania. W 2014 roku WHO przedstawiła raport dotyczący tego problemu. Wnioski z raportu wskazywały na dużą skalę występowania bakterii wielolekoopornych. Jednym z globalnych działań, które zostały podjęte, aby zapobiec narastaniu tego problemu było utworzenie programu GLASS odpowiedzialnego za monitorowanie oporności bakterii na środki przeciwdrobnoustrojowe. Efektem działań, które zostały podjęte w Polsce było powstanie Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków, który rozpoczął walkę z wielolekoopornością oraz zwiększył świadomość społeczeństwa. Wszystkie te działania mają na celu ochronę ludzkości przed prognozowaną przez WHO, tzw. erą postantybiotykową. Ostatnio pandemia COVID-19 w znacznym stopniu przyczyniła się do wzrostu liczby szczepów wielolekoopornych. Wynika to z szeroko stosowanej empirycznej antybiotykoterapii u pacjentów z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2, zwłaszcza u osób z zapaleniem płuc.

Słowa kluczowe: bakteria, antybiotyk, infekcja, antybiotykooporność

Abstract

Title: Multi-drug resistant bacteria—still a significant threat?

Multi-drug resistant bacteria are the strains of bacteria which are resistant to several antibiotics. They are a serious epidemiological problem in the world and also in Poland. Multi-drug resistant infections, especially with gram negative intestinal sticks including Klebsiella pneumoniae New Delhi, Pseudomonas aureginosa and Mycobacterium tuberculosis, are associated with a much worse clinical course and therapy success compared to bacterial infections with greater antibiotic sensitivity. In response to the growing problem of antibiotic resistance, the scientific communities have taken some actions. In 2014 WHO presented a report on this problem. The conclusions from the report indicated a large scale of multi-drug resistant bacteria. One of the global actions which was taken to prevent this problem from growing was the establishment of the GLASS program responsible for monitoring bacterial resistance to antimicrobial agents. The effect of actions which were taken in Poland was the establishment of the National Antibiotic Protection Program, which started the fight with multi-drug resistance and increased the awareness of the public within the state. All these activities are aimed at protecting humanity against the forecast by WHO, the so-called the post-antibiotic era. Lately, COVID-19 pandemic greatly contributed to the increase in number of multi-drug resistant strains. This is due to the widely used empirical antibiotic therapy in patients with SARS-CoV-2 virus infection, especially in those with severe complicated pneumonia.

Keywords: bacteria, antibiotic, infection, antibiotic resistance

Bibliografia

  1. Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. (2021). Przegląd doniesień naukowych dla antybiotyków w leczeniu COVID-19. https://www.aotm.gov.pl/media/2021/06/Antybiotyki-w-COVID-19-Rapid-Review-wersja-1.0-15-czerwca-2021-r..pdf [07.08.2021].
  2. Cendal, I., Franczak, B. (2019). Wpływ antybiotykoterapii na rozwój bakterii wielolekoopornych. W: M. Dąsal (red.), Acta Uroboroi — w kręgu epidemii II. (s. 87–104). Wrocław: SKN Uroboros.
  3. European Centre for Disease Prevention and Control, European Medicines Agency. (2009). The Bacterial Challenge. Time to React. https://www.ecdc.europa.eu/sites/portal/files/media/en/publications/Publications/0909_TER_The_Bacterial_Challenge_Time_to_React.pdf [07.08.2021]
  4. European Centre for Disease Prevention and Control. Antimicrobial resistance. https://www.ecdc.europa.eu/en/antimicrobial-resistance?fbclid=IwAR1Ltct1aNtn-kAfq5JT-cLbYyM8o9I5fos_RX-l2GkaXfbgZTqswy8Gkds [07.08.21].
  5. Gwóźdź, E. (2021). Antybiotykoterapia w leczeniu COVID-19 – czy jest konieczna?
  6. https://www.aptekagemini.pl/poradnik/artykul/antybiotykoterapia-w-leczeniu-covid-19-czy-jest-konieczna/ [07.08.2021].
  7. Hryniewicz W. (2019). Problemy lekooporności w Polsce i na świecie – dlaczego dzisiejsze spotkanie jest tak ważne? https://www.lublin.uw.gov.pl/sites/default/files/zdrowie/Problemy%20lekooporno%C5%9Bci%20w%20Polsce%20i%20na%20%C5%9Bwiecie%20-%20dlaczego%20dzisiejsze%20spotkanie%20jest%20tak%20wa%C5%BCne-%20W.Hryniewicz.pdf [07.08.2021].
  8. Hudson, C. M., Bent, Z. W., Meagher, R. J., & Williams, K. P. (2014). Resistance determinants and mobile genetic elements of an NDM-1-encoding Klebsiella pneumoniae strain. PloS one 9(6), e9920. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0099209 [07.08.2021].
  9. Kyriakidis, I., Vasileiou, E., Pana, Z. D., & Tragiannidis, A. (2021). Acinetobacter baumannii Antibiotic Resistance Mechanisms. Pathogens (Basel, Switzerland) 10(3), 373. https://doi.org/10.3390/pathogens10030373
  10. Mazurek, J., Baldy-Chudzik, K. (2014). Wykorzystywanie analizy statystycznej ilorazu szans (odds ratio) w badaniach wielolekooporności. W: T. M. Traczewska, B. Kaźmierczak (red.), Interdyscyplinarne Zagadnienia w Inżynierii i Ochronie Środowiska. Tom 4 (s. 528–542). Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.
  11. Milner, A., Bieńko, D., Kamola, R., Kraśnicka, A., Marchel, H., Saran, O., Dulny, G., Swoboda-Kopeć, E. (2015). Analiza częstości występowania i ocena lekowrażliwości szczepów Klebsiella pneumoniae NDM-1 na oddziale chirurgii CSK WUM w okresie od 1.01.2012 – 30.09.2014 roku., Postępy Nauk Medycznych T. XXVIII. Nr 4, 261–268.
  12. Ograczyk, E., Wawrocki, S., Gajewski, A., Kawka, M., Gonciarz, W., Rudnicka, K., Sadowska, B., Chmiela, M. (2017). Antybiotykooporność drobnoustrojów w kontekście aktualnego raportu WHO. LAB Laboratoria, Aparatura, Badania R. 22. Nr. 4, 6–13. http://www.labportal.pl/article/antybiotykoopornosc-drobnoustrojow-w-kontekscie-aktualnego-raportu-who [07.08.2021].
  13. Podlasin, R. (2011). Gruźlica u osób zakażonych HIV. Dodatek do biuletynu. Aspekty 4(50), 1–4. https://aids.gov.pl/wp-content/uploads/2017/11/kontra4502011aspekty.pdf [07.08.2021].
  14. Namysłowska, A., Laudy, A., Tyski S. (2015). Mechanizmy oporności Acinetobacter baumannii na związki przeciwbakteryjne. Postępy mikrobiologii. 54(4), 392–406.
  15. http://www.pm.microbiology.pl/web/archiwum/vol5442015392.pdf [07.08.2021].
  16. Narodowy Program Ochrony Antybiotyków. Podstawy utworzenia programu. (2018). http://antybiotyki.edu.pl/program/podstawy-utworzenia-programu/ [07.08.2021].
  17. Poirel, L., Revathi, G., Bernabeu, S. & Nordmann, P. (2011). Detection of NDM-1-producing Klebsiella pneumoniae in Kenya. Antimicrobial agents and chemotherapy 55(2), 934–936. https://doi.org/10.1128/AAC.01247 [07.08.2021].
  18. Tenover, F. (2006). Mechanism of Antimicrobial Resistance in Bacteria. The American Journal of Medicine 119(6), 3–10. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0002934306003421.
  19. Rice L. B. Federal funding for the study of antimicrobial resistance in nosocomial pathogens: no ESKAPE. Journal of Infectious Diseases 197(8), 1079–1081. https://academic.oup.com/jid/article/197/8/1079/901561?login=true [07.08.2021].
  20. Rokosz, A., Sawicka-Grzelak, A. (1998). Występowanie beta-laktamaz o rozszerzonym spektrum substratowym (ESBL) i beta-laktamaz indukowanych (IBL) u klinicznych szczepów pałeczek gram-ujemnych. W: Medycyna doświadczalna i mikrobiologia 50 (1–2), 31–39.
  21. Rusiecka-Ziółkowska, J., Fleischer, M., Staroszyk, J. (2007). Właściwości immunologiczne Gram-ujemnych pałeczek Pseudomonas aeruginosa. http://31.186.81.235:8080/api/files/view/2114.pdf [07.08.2021].
  22. Russel, D. (2001). Mycobacterium tuberculosis: here today and here tomorrow. Natural reviews molecular cell biology 2, 569–578. https://www.nature.com/articles/35085034 [07.08.2021].
  23. Shenkutie, A., Yao, M., Siu, G., Wong, B., Laung, P. (2020). Biofilm – Induced Antibiotic Resistance In Clinical Acinetobacer Baumannie Isolates. Antibiotics 9(11), 817. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33212840/ [07.08.2021].
  24. Souha, K., Zeina, A. (2011). Current Concepts in Antimicrobial Therapy Against Resistant Gram-Negative Organisms: Extended-Spectrum β-Lactamase–Producing Enterobacteriaceae, Carbapenem-Resistant Enterobacteriaceae, and Multidrug-Resistant Pseudomonas aeruginosa. Mayo Clinic Proceedings 86(3), 250–259.
  25. Tacconelli, E., Magrini, N. (2017). Global priority list of antibiotic-resistant bacteria to guide research. Discovery, and development of new antibiotics, Geneva: WHO.
  26. Wolska, K., Kot, B., Piechota, M., Frankowska, A. (2013) Oporność Pseudomonas aeruginosa na antybiotyki, Postępy higieny i medycyny doświadczalnej 67, 1300–1311.
  27. World Health Organization. (2013). Antimicrobial drug Resistance.
  28. https://apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/EB134/B134_37-en.pdf [07.08.2021].
  29. World Health Orgnisation. (2019). Antibacterial agents in preclinical development. An open Access database.
  30. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/330290/WHO-EMP-IAU-2019.12-eng.pdf [07.08.2021].
  31. World Health Organization. Antimicrobial Resistance.
  32. https://www.who.int/health-topics/antimicrobial-resistance?fbclid=IwAR3hZ9VIPPmsh1vnqruDm5FJ7scTJ3rwJ3DeyendhcI6cmjaERwkCkQ4kUE [07.08.2021].
  33. World Health Organization. Global Antimicrobial Resistance and Use Surveillances System (GLASS). https://www.who.int/data/gho/data/themes/topics/global-antimicrobial-resistance-surveillance-system-glass?fbclid=IwAR34IgECH_SoDG2KilRve0wOI97QvobRrecli9qSRmEY7F2hxOhjTi3w6Sc [07.08.2021].

Licencja

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-SA 4.0)

Strona główna repozytorium: www.pharmacopola.pl/repozytorium