Cukrzyca jako współczesna choroba cywilizacyjna

Home / Cukrzyca jako współczesna choroba cywilizacyjna

Kamila Greszta1, Kinga Gruszka1, Klaudia Grzyb1

  1. Uniwersytet im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wydział Farmaceutyczny

Tytuł rozdziału/artykułu: Cukrzyca jako współczesna choroba cywilizacyjna

Monografia: Epidemie i choroby cywilizacyjne XXI w. (A. Smakosz (red.))

Czasopismo: ELIXIR

Tom: I

Strony: 41–55

Rok wydania: 2023

p-ISBN 978-83-965235-8-7
e-ISBN 978-83-965235-9-4
ISSN 2956-7297

Plik do pobrania:

IV-2023-ELIXIR-1-Greszta-et-al-cukrzyca-41-54Pobierz

Abstrakt

Cukrzyca obecnie zaliczana jest do grupy chorób cywilizacyjnych. Wynika to ze znaczącego wpływu czynników środowiskowych na jej patogenezę, związanych z prowadzonym stylem życia. Coraz częściej choroba ta diagnozowana jest wśród dzieci i młodzieży zmagającej się z nadwagą bądź otyłością, wynikającą z braku aktywności fizycznej oraz stosowanej diety. Niezwykle istotna jest edukacja zarówno młodzieży jak i dorosłych w zakresie metod farmakologicznych i niefarmakologicznych leczenia cukrzycy, a także metod zapobiegania jej rozwoju. Edukacja ta może zmniejszyć liczbę nowych przypadków zachorowań, a także skuteczność leczenia przypadków już zdiagnozowanych. Istnieje obecnie wiele klas leków stosowanych w leczeniu cukrzycy, takich jak: biguanidy, pochodne sulfonylomocznika, tiazolidinediony i inne. Aktualne wytyczne w zakresie farmakoterapii mówią o doborze leku w zależności od zdiagnozowanej choroby współistniejącej. Z kolei podstawą leczenia cukrzycy oraz jej powikłań jest terapia behawioralna obejmująca edukację pacjentów, a także modyfikacja stylu życia.

Słowa kluczowe: cukrzyca, otyłość, edukacja, farmakoterapia, styl życia

Abstract

Title: Diabetes as a modern civilisation disease

Diabetes is currently included in the group of lifestyle diseases. This is due to the significant influence of environmental factors on its pathogenesis, related to the lifestyle. Increasingly, this disease is diagnosed among children and adolescents struggling with overweight or obesity, resulting from the lack of physical activity and the diet used. It is extremely important to educate both young people and adults in the field of pharmacological and non-pharmacological treatment of diabetes, as well as methods of preventing its development. This education can reduce the number of new cases, as well as the effectiveness of treatment of already diagnosed cases. There are now many classes of drugs used to treat diabetes, such as: biguanides, sulfonylureas, thiazolidinediones and others. Current guidelines in the field of pharmacotherapy refer to the selection of a drug depending on the diagnosed comorbidity. In turn, the basis for the treatment of diabetes and its complications is behavioral therapy, including patient education, as well as lifestyle modification.

Keywords: diabetes, obesity, education, pharmacotherapy, lifestyle

Bibliografia

  1. Araszkiewicz, A., Bandurska-Stankiewicz, E., Borys, S., Budzyński, A., Cyganek, K., Cypryk, K., Czech, A., & Czupryniak, L. (2022). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Current Topics in Diabetes, 2(1), 1–134. https://ptdiab.pl/images/docs/zalecenia/CTiD-1-2022-pl.pdf
  2. Banday, M. Z., Sameer, A. S., & Nissar, S. (2020). Pathophysiology of diabetes: An overview. Avicenna journal of medicine, 10(04), 174-188. https://doi.org/10.4103/ajm.ajm_53_20
  3. Bi, Y., Wang, T., Xu, M., Xu, Y., Li, M., Lu, J., … & Ning, G. (2012). Advanced research on risk factors of type 2 diabetes. Diabetes/metabolism research and reviews, 28, 32-39. https://doi.org/10.1002/DMRR.2352
  4. Cox, M. E., Edelman, D. (2010). Testy przesiewowe i diagnostyczne w cukrzycy typu 2. Diabetologia po Dyplomie, 7(1), 34–40.
  5. Davies, M. J., Aroda, V. R., Collins, B. S., Gabbay, R. A., Green, J., Maruthur, N. M., Rosas, S. E., del Prato, S., Mathieu, C., Mingrone, G., Rossing, P., Tankova, T., Tsapas, A., & Buse, J. B. (2022). Management of Hyperglycemia in Type 2 Diabetes, 2022. A Consensus Report by the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Diabetes Care, 45(11), 2753–2786. https://doi.org/10.2337/DCI22-0034
  6. Davies, M. J., Aroda, V. R., Collins, B. S., Gabbay, R. A., Green, J., Maruthur, N. M., … & Buse, J. B. (2022). Management of hyperglycaemia in type 2 diabetes, 2022. A consensus report by the American Diabetes Association (ADA) and the European Association for the Study of Diabetes (EASD). Diabetologia, 65(12), 1925-1966. https://doi.org/10.1007/S00125-022-05787-2
  7. Dzida, G. (2022, February 10). Etapy leczenia cukrzycy typu 2 według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. https://diabetyk.org.pl/etapy-leczenia-cukrzycy-typu-2-wedlug-najnowszych-zalecen-polskiego-towarzystwa-diabetologicznego/ )
  8. Galicia-Garcia, U., Benito-Vicente, A., Jebari, S., Larrea-Sebal, A., Siddiqi, H., Uribe, K. B., Ostolaza, H., et al. (2020). Pathophysiology of Type 2 Diabetes Mellitus. International Journal of Molecular Sciences, 21(17), 6275. MDPI AG. Retrieved from http://dx.doi.org/10.3390/ijms21176275
  9. Insulin human: Uses, Interactions, Mechanism of Action | DrugBank Online. (n.d.). Retrieved December 11, 2022, from https://go.drugbank.com/drugs/DB00030 
  10. Khan M. A. B., Hashim M. J., King J. K., Govender R. D., Mustafa H., Kaabi J. A.: Epidemiology of Type 2 Diabetes – Global Burden of Disease and Forecasted Trends. Journal of Epidemiology and Global Health., 2020, 10, 107-111.
  11. Marín-Peñalver, J. J., Martín-Timón, I., Sevillano-Collantes, C., & Cañizo-Gómez, F. J. del. (2016). Update on the treatment of type 2 diabetes mellitus. World Journal of Diabetes, 7(17), 354. https://doi.org/10.4239/WJD.V7.I17.354
  12. Mastalerz-Migas, A., Czupryniak, L., Fabian, W., Kłoda, K., Kowalska, I., & Ledwoch, J. (2022). Wytyczne rozpoznawania i leczenia cukrzycy dla lekarzy rodzinnych Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. LEKARZ POZ, 4, 229–251. https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/2022/11/LPOZ_Art_47994-10.pdf
  13. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. https://ptdiab.pl/zalecenia-ptd (Accessed 15 December 2022).
  14. Rahman, M. S., Hossain, K. S., Das, S., Kundu, S., Adegoke, E. O., Rahman, M. A., Hannan, M. A., Uddin, M. J., & Pang, M. G. (2021). Role of Insulin in Health and Disease: An Update. International Journal of Molecular Sciences, 22(12). https://doi.org/10.3390/IJMS22126403 
  15. Rajeev Goyal, & Ishwarlal Jialal. (2022). Diabetes Mellitus Type 2. Verdure: Health Science Journal, 3(1), 8–17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513253/ 
  16. Hu, F. B., Manson, J. E., Stampfer, M. J., Colditz, G., Liu, S., Solomon, C. G., & Willett, W. C. (2001). Diet, lifestyle, and the risk of type 2 diabetes mellitus in women. New England journal of medicine, 345(11), 790-797.. https://doi.org/10.1056/NEJMOA010492 
  17. Reed J., Bain S., Kanamarlapudi V.: A Review of Current Trends with Type 2 Diabetes Epidemiology, Aetiology, Pathogenesis, Treatments, and Future Perspectives. Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity: Targents and Therapy., 2021, 14, 3567-3602.
  18. Roden, M., & Shulman, G. I. (2019). The integrative biology of type 2 diabetes. Nature, 576, 51. https://doi.org/10.1038/s41586-019-1797-8
  19. World Health Organization. Diabetes. 16 September 2022. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes. (Accessed 13 December 2022).
  20. World Health Organization. (2016). Global Report on Diabetes. In Isbn (Vol. 978). https://www.who.int/publications/i/item/9789241565257
  21. World Health Organization. HEARTS D: Diagnosis and Management of Type 2 Diabetes. 22 April 2020. https://www.who.int/publications/i/item/who-ucn-ncd-20.1. (Accessed 15 December 2022).
  22. Wu, Y., Ding, Y., Tanaka, Y., & Zhang, W. (2014). Risk Factors Contributing to Type 2 Diabetes and Recent Advances in the Treatment and Prevention. Int. J. Med. Sci, 11(11), 1185–1200. https://doi.org/10.7150/ijms.10001 
  23. Yin Y., Rohli K.E., Shen P.:The epidemiology, pathophysiological mechanisms and management toward COVID-19 patients with Type 2 diabetes: A systematic review. Primary Care Diabetes., 2021, 15, 899-909.

Licencja

Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-SA 4.0)