Człowiek jako lek i obiekt badań | A. Smakosz (red.)

Opis

Publikacja “Człowiek jako lek i obiekt badań” (Aleksander K. Smakosz, red.) składa się z trzech części (w jednym tomie):
1) Człowiek jako lek
Znajdują się w niej rozdziały dotyczące wykorzystania fragmentów zwłok ludzkich (i żywych przedstawicieli Homo sapiens) w oficjalnej medycynie i farmacji, tej dawnej, jak i współczesnej. Czy tłuszcz ludzki jest dobrym podłożem maściowym? Na jakie dolegliwości był stosowany olejek z mumii egipskiej? Jak leczono w XVIII w. rany wykorzystując zmieloną czaszkę ludzką? Co ma wspólnego kanibalizm medyczny i wiara w relikwie? To tylko niektóre kwestie, które są tutaj omówione.
2) Historia anatomii
Każdy rozdział opisuje rozwój anatomii, i szerzej chirurgii, od starożytności po XX w.
Czym różni się burking od body-snatchingu? Jak chroniono zwłoki przed anatomiczną kradzieżą? Jaka była recepcja renesansowego dzieła o anatomii Vesaliusa? Jakich narzędzi chirurgicznych używali starożytni Rzymianie i Grecy? Jak w średniowieczu przeprowadzano operacje pod narkozą? To tylko niektóre kwestie, które są tutaj omówione.
3) Człowiek jako obiekt badań
W tej części znajdują się opracowania dotyczące historycznych aspektów eksperymentów na ludziach. Dlaczego rząd USA ukrywał projekt Tuskgee? Jak w pierwszej połowie XX w. wyglądały prawne i etyczne kwestie ekspetymentów na ludziach? Czy eksperymenty Mengelego i innych medyków z obozów koncentracyjnych wpłynęła na rozwój nauki?

Spis treści

1. 1. Czaszka ludzka (Cranium humanum) jako surowiec farmaceutyczny
   2. Mumia (egipska) w medycynie — teoria oraz praktyka
   3. Krótka historia krwi — aspekt medyczny i kulturowy
   4. Tłuszcz ludzki jako podłoże maściowe od starożytności po XX w.
   5. Odchody jako lek. Przeszczep jelitowej flory bakteryjnej jako metoda leczenia Clostridioides difficile oraz innych schorzeń układu pokarmowego
   6. Relikwie świętych jako jedna z metod leczenia morowej zarazy w dawnych wiekach
   7. Anatomia starożytna
   8. Odkrycia anatomiczne i zmiany w paradygmacie naukowego myślenia w średniowieczu na podstawie twórczości wybranych autorów
   9. Rozwój anatomii w okresie renesansu we Włoszech
   10. Andreas Vesalius (1514–1564) i jego wpływ na rozwój nowożytnej anatomii
   11. Porywacze ciał i burking, czyli brytyjska anatomia w XVIII i XIX w.
   12. Nowe mapy starego świata — historia diagnostyki obrazowej. Rozwój anatomii w XX w.
   13. Człowiek w eksperymentach medycznych: aspekt etyczny i historyczny
   14. Primum non nocere — bliźnięta Mengelego, czyli morderstwa w imię nauki
   15. Nie każdy cel uświęca środki — czyli owiane złą sławą Badanie Tuskegee i jego wpływ na współczesną medycynę eksperymentaln

Objętość: 375 stron

Opinie i recenzje

Katooola

Wiecie, że kiedyś to właśnie człowiek był źródłem leków?

W dziełach i wszelakich recepturach stosowano w sztuce lekarskiej: czaszki, tłuszcz, mocz, mumie egipskie, krew, mózg czy ekskrementy. I jeśli myślicie, że współcześnie się z tego nie korzysta, to się mylicie! Obecnie stosuje się na przykład przeszczep kału.

Ta książka podzielona jest na trzy części. Co tu znajdziemy?
🔸️W części pierwszej “Człowiek jako lek” – dowiecie się, że nie tylko czaszki ludzkie były wykorzystywane jako surowiec farmaceutyczny. Poznacie tu różne receptury i na jakie dolegliwości były stosowane. Jako ciekawostkę dodam, że zobaczycie tu zdjęcie klielicha z czaszki do picia wina, z którego korzystał sam Lord Byron. Ciekawą rzeczą jest hodowla mchu na kościach, który był wykorzystywany jako surowiec. Czym są mumie, balsamowanie zwłok i początki mumioterapii. Poznacie tu krótką historię krwi, nie tylko w perspektywie medycznej, ale i kulturowej.

Najbardziej zafascynowała mnie tu tematyka krwi w literaturze, zwłaszcza motyw wampiryczny. Oprócz Draculi, zostaje wymienionych kilka innych klasycznych przykladow wampiryzmu. Kolejnym ciekawym tematem jest tłuszcz ludzki, oczywiście jako główny składnik maści. W starych źródeł jest sporo aluzji do magów, dowiecie się jaki tłuszcz preferowały wiedźmy, aby mogły latać. Poczytacie o odchodach jako leku, czy też relikwiach świętych.

W części drugiej “Historia anatomii” – jak wyglądała anatomia w czasach starożytnych i średniowieczu. Ciekawą tematyką jest introligatorstwo antropogeniczne. Kolejną fascynującą rzeczą są “Porywacze ciał i burking, czyli brytyjska anatomia w XVIII i XIX w.” opowiedziane przez znaną z morderczej zieleni Wiktorię Król. Jak wyglądały praktyki rezurekcjonistów? Kolejnym tematem są narodziny radiologii.

W części trzeciej “Człowiek jako obiekt badań” – to już jest bardzo smutna tematyka eksperymentów medycznych. W perspektywie etycznej i historycznej. Obozy koncentracyjne, bliźnięta Mengelego, badanie Tuskegee. Wstrząsające.

Wydanie jest bogate w ilustracje. Zwykle raczej nie myślimy o makabrycznej przeszłości jednak warto zatrzymać się na moment.
Podsumowując, uważam że powyższy zbiór to rzecz godna sprawdzenia. Niektóre artykuły skierowane są dla mniej wrażliwszych czytelników, ale wiedza z nich płynąca jest bezcenna.
Polecam.

Informacje dodatkowe