Johann Friedrich Meckel (17 października 1781–1831 października 1833)

Ten niemiecki anatom, zoolog, patolog i lekarz pochodził z rodziny o silnych tradycjach anatomicznych — jego dziadek, również Johann Friedrich Meckel (1724–1774), wykładał anatomię na jednym z uniwersytetów oraz zbierał preparaty anatomiczne, głównie patologie rozwojowe (obecnie zachowało się ok. 7000 eksponatów z jego kolekcji). Ojciec Johanna Meckela młodszego — Philipp Friedrich Theodor Meckel (1755–1803), niespodzianka, był lekarzem i profesorem anatomii w Halle. Co więcej, brat Johanna Meckela młodszego — August Albrecht Meckel (1790–1829) również postanowił iść drogą swojej rodziny i został profesorem anatomii w Brnie (jego syn Heinrich Meckel von Hemsbach (1821–1856) kontynuował tradycję i był profesorem anatomii w Berlinie).

Johann Friedrich Meckel w wieku 21 lat obronił swój doktorat „De cordis conditionibus abnormibus” [O tworzeniu się patologii serca]. Podczas swojej pracy zajmował się głównie anatomią patologiczną, położnictwem i anatomią porównawczą. Pod koniec życia został redaktorem naczelnym periodyku „Archiv für Anatomie und Physiologie” [Archiwum anatomii i fizjologii].

Od jego nazwiska powstało wiele eponimów:

• 1) Uchyłek Meckela — patologiczny uchyłek jelita cienkiego, pozostałość po przewodzie żółtkowo-jelitowym;
• 2) Chrząstka Meckela — chrząstka powstająca podczas rozwoju zarodkowego kręgowców; powstają z niej niektóre kości (np. kowadełko) i więzadła (np. więzadło wewnętrzne młoteczka)
• 3) Zespół Meckela — śmiertelna choroba genetyczna, charakteryzująca się wadami rozwojowymi układu nerwowego, ruchu, wątroby i płuc;
• 4) Meckelina — ludzkie białko odpowiedzialne za funkcję rzęsek; bierze udział w morfologii rozgałęzień komórek nabłonkowych;
• 5) Prawo Meckela-Serresa (po polsku określane jako teoria rekapitulacji) — historyczna koncepcja ewolucyjna, mówiąca o tym, że każdy osobnik danego gatunku przechodzi podczas życia zarodkowego takie same stadia i przemiany, przez jakie przebiegała ewolucja.

Autor opracowania: mgr farm. Aleksander K. Smakosz

Powyższy wpis jest elementem Chronologii historii farmacji i medycyny

Więcej na temat historii farmacji i medycyny przeczytasz w naszych książkach